Sắt Là Gì? Vai Trò Của Sắt Đối Với Cơ Thể

Sắt là gì? 

Sắt là một khoáng chất mà cơ thể cần để tăng trưởng và phát triển. Cơ thể chúng ta sử dụng sắt để tạo ra hemoglobin, một loại protein trong tế bào hồng cầu mang oxy từ phổi đến tất cả các bộ phận của cơ thể và myoglobin, một loại protein cung cấp oxy cho cơ bắp. Cơ thể bạn cũng cần sắt để tạo ra một số hormone.

Sắt là gì 

Một số tác dụng của sắt đối với sức khỏe?

Các nhà khoa học đang nghiên cứu về sắt để hiểu nó ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào. Đóng góp quan trọng nhất của sắt đối với sức khỏe là ngăn ngừa thiếu máu do thiếu sắt và các vấn đề dẫn đến.

Phụ nữ mang thai

Khi mang thai, lượng máu trong cơ thể người phụ nữ tăng lên, do đó, cô ấy cần nhiều chất sắt hơn cho bản thân và thai nhi đang lớn. 

Bổ sung quá ít chất sắt trong thai kỳ sẽ làm tăng nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt ở phụ nữ và nguy cơ trẻ sơ sinh nhẹ cân, sinh non và mức độ sắt thấp. Cung cấp quá ít chất sắt cũng có thể gây hại cho sự phát triển trí não của trẻ sơ sinh.

Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú nên bổ sung sắt theo khuyến cáo của bác sĩ sản khoa hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác.

Trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi

Thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến chậm phát triển tâm lý, thu mình trong xã hội và kém khả năng chú ý. Trước 6 đến 9 tháng tuổi, trẻ sinh đủ tháng có thể bị thiếu sắt trừ khi chúng ăn thức ăn rắn giàu chất sắt hoặc uống sữa công thức tăng cường chất sắt.

Thiếu máu của bệnh mãn tính

Một số bệnh mãn tính - chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp , bệnh viêm ruột và một số loại ung thư - có thể cản trở khả năng sử dụng sắt dự trữ của cơ thể. 

Uống nhiều sắt hơn từ thực phẩm hoặc chất bổ sung thường không làm giảm tình trạng thiếu máu do bệnh mãn tính gây ra vì sắt được chuyển hướng từ hệ tuần hoàn máu đến các vị trí dự trữ. Liệu pháp chính cho bệnh thiếu máu mãn tính là điều trị bệnh cơ bản.

Mẹo nhỏ: Bạn có thể bổ sung vitamin C để giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn từ thực phẩm ăn uống hằng ngày, và cũng giúp cơ thể dự trữ sắt tốt hơn, ngoài ra những lợi ích của Vitamin C giúp cải thiện tiêu hao sắt khi không được nạp vào đầy đủ.

Đọc thêm:  Danh sách viên uống Viên uống Vitamin C tốt nhất hiện nay

Những thực phẩm cung cấp chất sắt

Sắt được tìm thấy tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm và được thêm vào một số sản phẩm thực phẩm tăng cường. Bạn có thể nhận được lượng sắt khuyến nghị bằng cách ăn nhiều loại thực phẩm, bao gồm những loại sau:

• Thịt nạc, hải sản và gia cầm.
• Bánh mì và ngũ cốc ăn sáng tăng cường chất sắt.
• Đậu trắng, đậu lăng, rau bina, đậu tây và đậu Hà Lan.
• Các loại hạt và một số loại trái cây khô, chẳng hạn như nho khô.

Sắt trong thực phẩm có hai dạng: sắt heme và sắt phiheme. Sắt nonheme được tìm thấy trong thực phẩm thực vật và các sản phẩm thực phẩm tăng cường chất sắt. Thịt, hải sản và gia cầm có cả sắt heme và nonheme.

Vai trò của sắt đối với sức khỏe

Cơ thể bạn hấp thụ sắt từ các nguồn thực vật tốt hơn khi bạn ăn nó với thịt, gia cầm, hải sản và thực phẩm có chứa vitamin C, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt, dâu tây, ớt ngọt, cà chua và bông cải xanh.

Mua thực phẩm bổ sung Vitamin C 

Các loại thực phẩm bổ xung chất sắt

Sắt có sẵn trong nhiều chất bổ sung đa vitamin-khoáng chất và trong các chất bổ sung chỉ chứa sắt. Sắt trong chất bổ sung thường ở dạng sắt sulfat, gluconat sắt, citrat sắt hoặc sulfat sắt. 

Thực phẩm chức năng có chứa sắt có ghi trên nhãn cảnh báo rằng chúng nên để xa tầm tay trẻ em. Vô tình dùng quá liều các sản phẩm có chứa sắt là nguyên nhân hàng đầu gây ngộ độc tử vong ở trẻ em dưới 6 tuổi.

Cơ thể cần bao nhiêu sắt ?

Lượng sắt bạn cần mỗi ngày phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính của bạn và liệu bạn có áp dụng chế độ ăn chủ yếu là thực vật hay không. Lượng khuyến nghị trung bình hàng ngày được liệt kê dưới đây tính bằng miligam (mg). 

Những người ăn chay không ăn thịt, gia cầm hoặc hải sản cần gần như gấp đôi lượng sắt được liệt kê trong bảng vì cơ thể không hấp thụ sắt nonheme trong thực phẩm thực vật cũng như sắt heme trong thực phẩm động vật.

Giai đoạn trong đời	Số tiền được đề xuất
Sơ sinh đến 6 tháng	0,27 mg
Trẻ sơ sinh 7-12 tháng	11 mg
Trẻ em 1–3 tuổi	7 mg
Trẻ em 4–8 tuổi	10 mg
Trẻ em 9–13 tuổi	8 mg
Thiếu niên nam 14–18 tuổi	11 mg
Thiếu nữ 14–18 tuổi	15 mg
Đàn ông trưởng thành từ 19–50 tuổi	8 mg
Phụ nữ trưởng thành từ 19–50 tuổi	18 mg
Người lớn từ 51 tuổi trở lên	8 mg
Thanh thiếu niên mang thai	27 mg
Phụ nữ mang thai	27 mg
Thanh thiếu niên cho con bú	10 mg
Phụ nữ cho con bú	9 mg

Nguyên nhân thiếu sắt trong cơ thể

Hầu hết mọi người ở Việt Nam đều thiếu chất sắt. Nguyên nhân xảy ra là do ăn uống không đầy đủ dinh dưỡng, một số nhóm người nhất định có nhiều khả năng gặp khó khăn trong việc nạp đủ sắt hơn những nhóm người khác (những người khả năng thiếu chất sắt cao):

• Thiếu nữ và phụ nữ có kinh nguyệt ra nhiều.
• Phụ nữ có thai và thanh thiếu niên.
• Trẻ sơ sinh (đặc biệt nếu trẻ sinh non hoặc nhẹ cân ).
• Người hiến máu thường xuyên.
• Những người bị ung thư , tiêu hóa (GI) rối loạn , hoặc suy tim.

Những tình trạng xảy ra nếu cơ thể thiếu sắt

Trong ngắn hạn, việc hấp thụ quá ít chất sắt không gây ra các triệu chứng rõ ràng. Cơ thể sử dụng chất sắt dự trữ trong cơ, gan, lá lách và tủy xương. Nhưng khi lượng sắt dự trữ trong cơ thể trở nên thấp, thiếu máu do thiếu sắt sẽ hình thành. 

Các tế bào hồng cầu trở nên nhỏ hơn và chứa ít hemoglobin hơn. Kết quả là, máu mang ít oxy hơn từ phổi đi khắp cơ thể.

Các triệu chứng của thiếu máu do thiếu sắt bao gồm khó chịu GI, suy nhược, mệt mỏi, thiếu năng lượng và các vấn đề về khả năng tập trung và trí nhớ. 

Ngoài ra, những người bị thiếu máu do thiếu sắt có ít khả năng chống lại vi trùng và nhiễm trùng, làm việc và tập thể dục, cũng như kiểm soát nhiệt độ cơ thể của họ. Trẻ sơ sinh và trẻ em bị thiếu máu do thiếu sắt có thể gặp khó khăn trong học tập.

Thiếu sắt là tình trạng phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, phụ nữ dưới 50 tuổi và phụ nữ mang thai. 

Nó cũng có thể xảy ra ở những người không ăn thịt, gia cầm hoặc hải sản; mất máu; mắc các bệnh GI cản trở sự hấp thụ chất dinh dưỡng hoặc ăn kiêng kém.

Vì ăn uống không đầy đủ dinh dưỡng nên cơ thể thiếu sắt cũng dẫn tới tình trạng cơ thể thiếu các chất dinh dưỡng quan trọng khác. Và cứ như thế từ bệnh này sinh ra và kéo theo bệnh khác.

Ví dụ, theo thống các chuyên gia dinh dưỡng nghiên cứu, tình trạng thiếu sắt cơ thể không tạo ra đầy đủ canxi dẫn tới nhức mỏi các khớp đặc biệt là mỏi cổ mỏi lưng và hông khi đứng hay nằm ở bất cứ tư thế nào quá lâu.

Mua Dầu cá và Omegas Tại đây

Sắt có thể gây hại không?

Có, sắt có thể gây hại nếu bạn nạp quá nhiều. Ở những người khỏe mạnh, việc bổ sung sắt liều cao (đặc biệt là khi bụng đói) có thể gây khó chịu ở dạ dày, táo bón , buồn nôn , đau bụng, nôn mửa và ngất xỉu. 

Liều cao của sắt cũng có thể làm giảm hấp thu kẽm . Liều lượng sắt quá cao (hàng trăm hoặc hàng nghìn mg) có thể gây suy nội tạng, hôn mê, co giật và tử vong. 

Bao bì chống trẻ em và nhãn cảnh báo trên các sản phẩm bổ sung sắt đã làm giảm đáng kể số vụ ngộ độc sắt do tai nạn ở trẻ em.

Một số người có một tình trạng di truyền được gọi là bệnh huyết sắc tố khiến lượng sắt độc hại tích tụ trong cơ thể của họ. 

Nếu không được điều trị y tế, những người mắc bệnh huyết sắc tố di truyền có thể phát triển các vấn đề nghiêm trọng như xơ gan , ung thư gan và bệnh tim. Những người bị rối loạn này nên tránh sử dụng bổ sung sắt và vitamin C bổ sung.

Giới hạn trên hàng ngày đối với sắt từ thực phẩm và thực phẩm chức năng được liệt kê dưới đây. Bác sĩ có thể kê đơn nhiều hơn giới hạn sắt trên cho những người cần liều cao hơn trong một thời gian để điều trị chứng thiếu sắt.

Đọc thêm: Lợi ích của Vitamin C

Những tương tác của sắt với thành phần thuốc khác

Có, chất bổ sung sắt có thể tương tác hoặc cản trở thuốc và các chất bổ sung khác mà bạn dùng. Dưới đây là một số ví dụ:

Thuốc bổ sung sắt có thể làm giảm lượng levodopa mà cơ thể hấp thụ, làm cho nó kém hiệu quả hơn. Levodopa, có trong Sinemet® và Stalevo®, được sử dụng để điều trị bệnh Parkinson và hội chứng chân không yên.

Uống sắt với levothyroxine có thể làm giảm hiệu quả của thuốc này. Levothyroxine (Levothroid, Levoxyl, Synthroid, Tirosint và Unithroid) được sử dụng để điều trị suy giáp , bướu cổ và ung thư tuyến giáp.

Các chất ức chế bơm proton lansoprazole (Prevacid) và omeprazole (Prilosec) làm giảm axit dạ dày, vì vậy chúng có thể làm giảm lượng sắt nonheme mà cơ thể hấp thụ từ thức ăn.

Canxi có thể cản trở sự hấp thụ sắt. Uống bổ sung canxi và sắt vào những thời điểm khác nhau trong ngày có thể ngăn ngừa vấn đề này.

Cho bác sĩ, dược sĩ và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác biết về bất kỳ chất bổ sung chế độ ăn uống nào và các loại thuốc kê đơn hoặc không kê đơn mà bạn dùng. 

Họ có thể cho bạn biết liệu chất bổ sung chế độ ăn uống có thể tương tác với thuốc của bạn hoặc nếu thuốc có thể cản trở cách cơ thể bạn hấp thụ, sử dụng hoặc phá vỡ chất dinh dưỡng.

Mua thực phẩm chức năng hỗ trợ xương khớp

Sắt và ăn uống lành mạnh

Mọi người nên nhận hầu hết các chất dinh dưỡng của họ từ thực phẩm và đồ uống, theo Hướng dẫn Chế độ ăn uống của bộ y tế. Thực phẩm chứa vitamin, khoáng chất, chất xơ và các chất khác có lợi cho sức khỏe. 

Trong một số trường hợp, thực phẩm tăng cường và các loại thực phẩm chức năng có thể cung cấp các chất dinh dưỡng đầy đủ mà không cần phải nạp một lượng lớn thức ăn tự nhiên. 

Nguồn tham khảo:  healthline.com, webmd.com/, news-medical.net,  omegaquant.com/