Những Dấu Hiệu Và Triệu Chứng Của Thiếu Sắt
Những dấu hiệu và triệu chứng của thiếu sắt
Thiếu sắt xảy ra khi cơ thể bạn không có đủ khoáng chất sắt.
Cơ thể bạn cần sắt để tạo ra hemoglobin, một loại protein trong các tế bào hồng cầu giúp chúng vận chuyển oxy đi khắp cơ thể.
Nếu cơ thể bạn không có đủ hemoglobin, các mô và cơ của bạn sẽ không nhận đủ oxy để có thể hoạt động hiệu quả. Điều này dẫn đến một tình trạng gọi là thiếu máu.
Mặc dù có nhiều loại thiếu máu khác nhau, nhưng thiếu máu do thiếu sắt là phổ biến nhất trên toàn thế giới đặc biệt là các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam.
Nguyên nhân phổ biến của thiếu sắt bao gồm:
- Không đủ chất sắt do chế độ ăn uống không cung cấp đủ nhu cầu các chất dinh dưỡng quan trọng hàng ngày cho cơ thể hoặc bị hạn chế nhiều
- Bệnh viêm ruột
- Tăng nhu cầu sắt khi mang thai
- Mất máu do kinh nguyệt ra nhiều hoặc chảy máu trong
Thiếu sắt có thể dẫn đến các triệu chứng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Chúng bao gồm khó thở, mệt mỏi và giảm khả năng tập trung.
Các dấu hiệu và triệu chứng của thiếu sắt khác nhau tùy thuộc vào:
- Mức độ nghiêm trọng của bệnh thiếu máu
- Nó phát triển nhanh như thế nào
- Tuổi của bạn
- Tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn
Trong một số trường hợp, mọi người không gặp phải triệu chứng.
Dưới đây là 10 dấu hiệu và triệu chứng của thiếu sắt, bắt đầu từ những dấu hiệu phổ biến nhất.
1. Mệt mỏi bất thường
Cảm thấy rất mệt mỏi là một trong những triệu chứng thiếu sắt phổ biến nhất. Triệu chứng này thường gặp ở những người không có đủ chất sắt.
Tình trạng mệt mỏi này xảy ra do cơ thể bạn thiếu chất sắt cần thiết để tạo ra một loại protein gọi là hemoglobin, giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể.
Nếu không có đủ hemoglobin, ít oxy đến các mô và cơ của bạn, làm mất năng lượng của chúng. Tim của bạn cũng phải làm việc nhiều hơn để di chuyển nhiều máu giàu oxy hơn xung quanh cơ thể, điều này có thể khiến bạn mệt mỏi.
Vì mệt mỏi thường được coi là một phần bình thường của cuộc sống hiện đại, bận rộn, rất khó để chẩn đoán thiếu sắt chỉ với triệu chứng này.
Tuy nhiên, nhiều người bị thiếu sắt cảm thấy thiếu năng lượng cùng với yếu ớt , cảm thấy cáu kỉnh hoặc khó tập trung.
Mệt mỏi là một trong những triệu chứng thiếu sắt phổ biến nhất. Điều này là do lượng oxy đến các mô cơ thể ít hơn, làm mất đi năng lượng của chúng.
Mua thực phẩm bổ sung Dầu cá và Omegas
2. Xanh xao
Da nhợt nhạt hoặc màu nhợt nhạt ở bên trong mí mắt dưới là những dấu hiệu thiếu sắt phổ biến khác.
Hemoglobin trong tế bào hồng cầu làm cho máu có màu đỏ, vì vậy nồng độ thấp trong quá trình thiếu sắt làm cho máu ít đỏ hơn. Đó là lý do tại sao da có thể mất đi màu sắc khỏe mạnh hoặc độ ấm ở những người bị thiếu sắt.
Sự xanh xao này ở những người bị thiếu sắt có thể xuất hiện khắp cơ thể hoặc chỉ giới hạn ở một vùng. Điều này bao gồm:
- Khuôn mặt
- Nướu răng
- Bên trong môi hoặc mí mắt dưới
- Móng tay
Đây thường là một trong những điều đầu tiên mà các bác sĩ sẽ tìm ra dấu hiệu của tình trạng thiếu sắt. Tuy nhiên, nó cần được xác nhận bằng xét nghiệm máu.
Xanh xao thường thấy ở những trường hợp thiếu máu vừa hoặc nặng.
Nếu bạn kéo mí mắt dưới xuống, lớp bên trong phải là một màu đỏ rực rỡ. Nếu nó có màu hồng nhạt hoặc vàng, điều này có thể cho thấy bạn bị thiếu sắt. Ở những người có tông màu da sẫm hơn, đây có thể là khu vực duy nhất mà nó có thể nhận thấy.
Sự tái nhợt ở các vùng như mặt, mí mắt dưới bên trong hoặc móng tay có thể là dấu hiệu của tình trạng thiếu sắt vừa hoặc nặng. Nguyên nhân là do lượng hemoglobin thấp hơn, khiến máu có màu đỏ.
3. Khó thở
Hemoglobin cho phép các tế bào hồng cầu của bạn mang oxy đi khắp cơ thể.
Khi lượng hemoglobin thấp trong quá trình thiếu sắt, lượng oxy cũng sẽ thấp. Điều này có nghĩa là cơ bắp của bạn sẽ không nhận đủ oxy để thực hiện các hoạt động bình thường, chẳng hạn như đi bộ.
Kết quả là, nhịp thở của bạn sẽ tăng lên khi cơ thể cố gắng lấy thêm oxy. Đây là lý do tại sao khó thở là một triệu chứng phổ biến.
Nếu bạn cảm thấy khó thở khi thực hiện các công việc bình thường hàng ngày mà trước đây bạn cảm thấy dễ dàng, chẳng hạn như đi bộ, leo cầu thang hoặc tập thể dục, thì nguyên nhân có thể là do thiếu sắt.
Khó thở là một triệu chứng của thiếu sắt, vì nồng độ hemoglobin thấp có nghĩa là cơ thể không thể vận chuyển oxy đến các cơ và mô một cách hiệu quả.
4. Đau đầu và chóng mặt
Thiếu sắt có thể gây đau đầu , đặc biệt là ở phụ nữ.
Triệu chứng này dường như ít phổ biến hơn những triệu chứng khác và thường xuất hiện kèm theo hoa mắt hoặc chóng mặt.
Mối liên hệ giữa thiếu sắt và đau đầu vẫn chưa rõ ràng.
Đau đầu có thể xảy ra do lượng hemoglobin trong hồng cầu thấp có nghĩa là không có đủ oxy đến não. Do đó, các mạch máu trong não có thể sưng lên, gây ra áp lực và đau đầu.
Mặc dù có nhiều nguyên nhân gây ra đau đầu, nhưng những cơn đau đầu thường xuyên, tái phát và chóng mặt có thể là dấu hiệu của tình trạng thiếu sắt.
Đau đầu và chóng mặt có thể là dấu hiệu của việc thiếu sắt. Việc thiếu hemoglobin có thể có nghĩa là không có đủ oxy đến não, có thể làm cho các mạch máu của nó sưng lên và tạo ra áp lực.
Đọc thêm: Các loại thực phẩm giàu protein dẽ ăn mà ngon miệng
5. Tim đập nhanh
Nhịp tim đáng chú ý, còn được gọi là tim đập nhanh , có thể là một triệu chứng khác của bệnh thiếu máu do thiếu sắt.
Mối liên quan giữa thiếu sắt, thiếu máu và các vấn đề về tim vẫn đang được nghiên cứu, nhưng nó có thể liên quan đến việc cung cấp oxy.
Hemoglobin là protein trong các tế bào hồng cầu giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Khi thiếu sắt, lượng hemoglobin thấp có nghĩa là tim phải làm việc nhiều hơn để vận chuyển oxy.
Điều này có thể dẫn đến nhịp tim không đều hoặc cảm giác tim đập nhanh bất thường.
Trong trường hợp nghiêm trọng, nó có thể dẫn đến tim to , tiếng thổi ở tim hoặc suy tim ( hay còn gọi là hở van tim. Giải thích cho điều này như vầy: Khi tim cố gắng co bóp để đẩy máu đi nhưng lại không đủ máu và như vậy lượng máu vào tim sẽ không được đầy ống van và như vậy lực bơm máu của tim sẽ bị tuột lại. Dẫn đến khi đặt ống nghe sẽ nghe tiếng thổi tim.
Tuy nhiên, những triệu chứng này có xu hướng ít phổ biến hơn rất nhiều. Bạn sẽ cần bị thiếu sắt trong một thời gian dài để trải nghiệm chúng.
Trong trường hợp thiếu sắt, tim phải làm việc nhiều hơn để vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Điều này có thể dẫn đến nhịp tim không đều hoặc nhanh và thậm chí là tiếng thổi ở tim, tim to hoặc suy tim.
Mua thực phẩm chức năng hỗ trợ tim mạch và cải thiện huyết áp tại đây
6. Da và tóc khô, hư tổn
Da và tóc khô, hư tổn có thể là dấu hiệu của thiếu sắt. Những bộ phận đó không được "chăm sóc" đầy đủ các chất dinh dưỡng bởi máu vận chuyển.
Thiếu sắt làm giảm mức hemoglobin trong máu, có thể làm giảm lượng oxy có sẵn cho các tế bào gây ra làm chậm sự phát triển của tóc.
Khi da và tóc bị thiếu oxy, chúng có thể trở nên khô và yếu.
Thiếu sắt cũng liên quan đến rụng tóc và một số nghiên cứu cho thấy nó có thể là một nguyên nhân.
Một số tóc rụng trong quá trình gội và chải hàng ngày là điều hoàn toàn bình thường. Tuy nhiên, nếu bạn bị rụng thành từng cục hoặc nhiều hơn bình thường, nó có thể liên quan đến tình trạng thiếu sắt.
Da và tóc có thể nhận được ít oxy từ máu hơn khi thiếu sắt, khiến chúng trở nên khô và hư tổn. Trong trường hợp nghiêm trọng hơn, điều này có thể dẫn đến rụng tóc.
Đọc thêm: Biotin kích thích mọc tóc - Tìm mua ở đâu?
7. Sưng và đau lưỡi và miệng
Đôi khi chỉ cần nhìn bên trong hoặc xung quanh miệng cũng có thể cho biết bạn có bị thiếu máu do thiếu sắt hay không.
Các dấu hiệu bao gồm khi lưỡi của bạn bị sưng, viêm, nhợt nhạt hoặc nhẵn một cách kỳ lạ.
Thiếu sắt cũng có thể gây ra các triệu chứng khác quanh miệng. Bao gồm các:
- Khô miệng
- Một cảm giác nóng bỏng trong miệng của bạn
- Vết nứt đỏ đau ở khóe miệng của bạn
- Loét miệng
Lưỡi bị đau, sưng tấy hoặc nhẵn bóng có thể là dấu hiệu của bệnh thiếu máu do thiếu sắt. Các vết nứt trên khóe miệng cũng có thể là một dấu hiệu.
8. Chân không yên
Thiếu sắt có liên quan đến hội chứng chân không yên.
Hội chứng chân không yên là một sự thôi thúc mạnh mẽ để di chuyển chân của bạn khi nghỉ ngơi. Nó cũng có thể gây ra cảm giác ngứa ngáy khó chịu và kỳ lạ ở bàn chân và cẳng chân của bạn.
Tình trạng này thường tồi tệ hơn vào ban đêm, nghĩa là bạn có thể cảm thấy khó ngủ.
Nguyên nhân của hội chứng chân không yên vẫn chưa được hiểu đầy đủ.
Tuy nhiên, khoảng 25% những người bị thiếu máu do thiếu sắt bị hội chứng chân không yên. Tỷ lệ mắc hội chứng chân không yên cao gấp 9 lần ở những người bị thiếu sắt so với dân số chung.
Những người bị thiếu máu do thiếu sắt có nguy cơ cao bị hội chứng chân không yên. Đây là một sự thôi thúc mạnh mẽ để di chuyển chân khi nghỉ ngơi.
9. Móng tay dòn hoặc hình thìa
Một triệu chứng ít phổ biến hơn của thiếu sắt là móng tay giòn hoặc hình thìa. Tình trạng này được gọi là koilonychia.
Thông thường, dấu hiệu đầu tiên là móng tay giòn, dễ gãy và nứt.
Trong các giai đoạn sau của tình trạng thiếu sắt, móng tay hình thìa có thể xảy ra khi phần giữa móng bị lõm xuống và các cạnh được nâng lên để có vẻ ngoài tròn trịa như chiếc thìa.
Tuy nhiên, đây là một tác dụng phụ hiếm gặp, chỉ xảy ra ở khoảng 5% những người bị thiếu sắt (20Nguồn tin cậy). Nó thường chỉ gặp trong những trường hợp thiếu máu do thiếu sắt nghiêm trọng.
Móng tay giòn hoặc hình thìa có thể là dấu hiệu của bệnh thiếu máu do thiếu sắt nghiêm trọng hơn.
10. Các dấu hiệu tiềm năng khác
Có một số dấu hiệu khác cho thấy lượng sắt của bạn có thể thấp. Những điều này có xu hướng ít phổ biến hơn và có thể liên quan đến nhiều tình trạng khác ngoài thiếu sắt.
Các dấu hiệu khác của bệnh thiếu máu do thiếu sắt bao gồm:
- Thèm ăn kỳ lạ. Thèm khát những món ăn lạ hoặc những món không phải thực phẩm không có giá trị dinh dưỡng. Nó thường liên quan đến cảm giác thèm ăn đá , đất sét, bụi bẩn, phấn hoặc giấy và có thể là dấu hiệu của thiếu sắt. Nó cũng có thể xảy ra trong thai kỳ.
- Cảm thấy áp lực. Thiếu máu do thiếu sắt có thể liên quan đến chứng trầm cảm ở người lớn. Phụ nữ mang thai bị thiếu sắt cũng có thể có nguy cơ cao bị trầm cảm. Mẹo nhỏ cho những người làm chồng là hãy bỏ sung thực phẩm chức năng giàu sắt và mỗi tối đi làm về hãy trò chuyện cùng cô ấy.
- Tay chân lạnh. Thiếu sắt có nghĩa là lượng oxy được cung cấp đến bàn tay và bàn chân ít hơn. Một số người có thể dễ cảm thấy lạnh hơn nói chung hoặc bị lạnh bàn tay và bàn chân.
- Nhiễm trùng thường xuyên hơn. Bởi vì sắt cần thiết cho một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, thiếu nó có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng.
Các dấu hiệu chung khác của tình trạng thiếu sắt có thể bao gồm thèm ăn lạ, cảm thấy chán nản, tay chân lạnh và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
Phải làm gì nếu nghi ngờ bản thân đang thiếu sắt
Nếu bạn nghĩ rằng bạn bị thiếu máu do thiếu sắt, hãy xem xét các bước sau.
Nói chuyện với bác sĩ của bạn
Nếu bạn nghĩ rằng mình đang có dấu hiệu hoặc triệu chứng của thiếu sắt, bạn nên hẹn gặp bác sĩ.
Nếu bạn chưa có bác sĩ, bạn có thể sử dụng công cụ Healthline FindCare để tìm một nhà cung cấp gần bạn. Một xét nghiệm máu đơn giản có thể xác nhận xem bạn có bị thiếu máu do thiếu sắt hay không.
Nếu bác sĩ của bạn xác nhận rằng bạn bị thiếu sắt, nói chung là điều trị khá dễ dàng. Bác sĩ của bạn có thể sẽ khuyên bạn nên tăng lượng sắt từ chế độ ăn uống của bạn hoặc bổ sung sắt.
Cố gắng đảm bảo bạn nhận đủ chất sắt thông qua thực phẩm trong chế độ ăn uống của mình. Chỉ uống các loại thực phẩm chức năng nếu bác sĩ đề nghị.
Mục đích chính của điều trị là khôi phục mức hemoglobin về bình thường và bổ sung lượng sắt dự trữ.
Bác sĩ của bạn sẽ phát triển một kế hoạch điều trị đáp ứng tốt nhất nhu cầu chăm sóc sức khỏe của bạn.
Ăn thực phẩm giàu chất sắt
Nếu bác sĩ cho rằng tình trạng thiếu sắt của bạn có thể do chế độ ăn uống của bạn thiếu sắt, hãy nghĩ đến việc tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu chất sắt hơn , chẳng hạn như:
- Thịt đỏ, chẳng hạn như thịt bò và thịt lợn, và thịt gia cầm
- Rau lá xanh đậm, chẳng hạn như rau bina và cải xoăn
- Trái cây khô, chẳng hạn như nho khô và mơ
- Đậu Hà Lan, đậu và các loại đậu khác
- Hải sản
- Thực phẩm tăng cường chất sắt
- Hạt và quả hạch
- Thịt nội tạng
Giúp tăng cường sự hấp thụ sắt của bạn
Điều quan trọng, ăn những thực phẩm chứa vitamin C sẽ giúp cơ thể hấp thụ sắt tốt hơn . Cố gắng ăn đủ thực phẩm giàu vitamin C, chẳng hạn như trái cây và rau.
Cũng có thể giúp bạn tránh một số loại thực phẩm mà khi ăn nhiều có thể khiến cơ thể bạn không hấp thụ được sắt. Chúng bao gồm trà, cà phê và thực phẩm giàu canxi như các sản phẩm từ sữa và ngũ cốc nguyên hạt tăng cường canxi.
Ngoài ra để giúp tăng trưởng các tế bào bổ sung bạn cũng có thể dùng những thực phẩm chức năg bổ sung Vitamin A.
Mua thực phẩm chức năng bổ sung các loại Vitamin
Uống bổ sung sắt nếu bác sĩ đề nghị
Bạn chỉ nên bổ sung sắt nếu nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn xác nhận rằng bạn đang thiếu sắt hoặc có nguy cơ thiếu sắt và không thể đáp ứng nhu cầu của bạn chỉ thông qua chế độ ăn uống.
Nếu bạn có uống bổ sung sắt, hãy thử uống nước cam với nó để tăng cường hấp thụ sắt hoặc sử dụng thực phẩm bổ sung bao gồm vitamin C.
Hãy nhớ rằng việc bổ sung sắt có thể gây ra một số tác dụng phụ. Bao gồm các:
- Đau bụng
- Táo bón hoặc tiêu chảy
- Ợ nóng
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Phân đen
Tuy nhiên, những tác dụng phụ này có thể được giảm thiểu bằng cách dùng các loại chất bổ sung sắt cụ thể có thể giảm thiểu tác dụng tiêu cực như sắt bisglycinate chelate.
Nói chuyện với bác sĩ nếu bạn đang gặp các tác dụng phụ liên quan đến việc bổ sung sắt.
Nếu bạn nghĩ rằng bạn bị thiếu máu do thiếu sắt, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn. Họ có thể giới thiệu nhiều thực phẩm giàu chất sắt hơn (cùng với những lợi ích của vitamin C hỗ trợ làm tăng khả năng hấp thụ chất sắt của bạn) hoặc có thể là thuốc bổ sung chất sắt.
Đọc thêm: Danh sách Vitamin cho người 50 tuổi
Hãy đi gặp bác sĩ nếu bạn gặp trường hợp
Nói chuyện với bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng thiếu sắt. Nếu không được điều trị, nó có thể phát triển thành thiếu máu do thiếu sắt. Điều này cuối cùng có thể dẫn đến các biến chứng, bao gồm:
- Phiền muộn
- Khả năng nhiễm trùng cao hơn
- Vấn đề mang thai
Thiếu máu do thiếu sắt thường gặp ở phụ nữ hơn nam giới.
Những người đang mang thai hoặc những người có kinh nguyệt nhiều có nguy cơ cao nhất và nên nói chuyện với bác sĩ của họ về việc xét nghiệm thiếu máu do thiếu sắt.
Chỉ uống bổ sung sắt nếu bác sĩ kê đơn. Quá nhiều chất sắt có thể gây hại cho tim, gan và tuyến tụy của bạn.
Bạn cũng nên cho bác sĩ biết nếu bạn gặp tác dụng phụ từ chất bổ sung sắt, như vị kim loại hoặc nôn mửa.
Đọc thêm: Lợi ích của Dầu cá đối với sức khỏe
Kêt luận
Thiếu máu do thiếu sắt là loại thiếu máu phổ biến nhất trên toàn thế giới.
Một số người có các triệu chứng rõ ràng, trong khi những người khác không có triệu chứng nào. Điều này thường phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng thiếu máu.
Các dấu hiệu và triệu chứng thường gặp bao gồm mệt mỏi, da xanh xao, cảm thấy khó thở, da và tóc khô, hư tổn.
Nếu bạn nghĩ rằng mình có các triệu chứng thiếu sắt, hãy nói chuyện với bác sĩ. Không nên tự chẩn đoán.
Hầu hết các dạng thiếu sắt có thể được điều trị khá dễ dàng, thường thông qua chế độ ăn uống giàu chất sắt hoặc bổ sung chất sắt, nếu bác sĩ đề nghị.
Không có nhận xét nào: