Những dấu hiệu của thiếu máu do thiếu Vitamin B9 

Thiếu máu do thiếu vtamin B9

Thiếu máu do thiếu Vitamin B9 xảy ra khi một người có mức Vitamin B9 thấp, hoặc Folate, trong cơ thể của họ.

Vitamin B9 đóng một vai trò quan trọng trong nhiều chức năng hoạt động của cơ thể, chẳng hạn như tạo ra các tế bào hồng cầu và ngăn ngừa khuyết tật bẩm sinh như khuyết tật ống thần kinh hay nứt môi.

Khi một người không có đủ Vitamin B9, họ sẽ bị thiếu máu, gọi là thiếu máu do thiếu Vitamin B9. 

Các triệu chứng bao gồm mệt mỏi, suy nhược và da xanh xao. Mọi người có thể giải quyết những triệu chứng do thiếu vitamin B9 bằng cách sử dụng những thực phẩm ăn uống giàu Vitamin B9 đầy đủ hằng ngày.

Trong bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và biến chứng liên quan đến bệnh thiếu máu do thiếu Vitamin B9. Chúng ta cũng thảo luận về cách ngăn ngừa và điều trị tình trạng này.

Thiếu máu do thiếu vitamin B9 là gì?

Vitamin B9 cần thiết để tạo ra các tế bào hồng cầu, mang oxy đến các mô của cơ thể.

Thiếu vitamin B9 dẫn đến thiếu máu, một tình trạng mà cơ thể không thể tạo ra đủ số lượng tế bào hồng cầu. 

Thiếu máu do thiếu vitamin B9 là một trong nhiều dạng thiếu máu khác nhau. Những tình trạng thiếu máu đều có biểu hiện gần gióng nhau nên, thông thường khó phân biệt được thiếu máu do thiếu Vitamin B9 và thiếu máu do thiếu sắt.

Điều này nhận biết đơn giản bằng cách dựa trên các xét nghiệm sinh hóa dinh dưỡng. Dựa vào các chỉ số dinh dưỡng trong két quả xét nghiệm, chúng ta có thể biết được tình trạng sức khỏe tổng quan cũng như biết cơ thể thiếu máu do nguyên nhân gì.

Nếu một người không có đủ tế bào hồng cầu, các cơ quan và mô cơ thể của họ không nhận đủ oxy, và cơ thể của họ không thể hoạt động hiệu quả.

Do đó, họ có thể gặp các biểu hiện của thiếu máu cổ điển, chẳng hạn như mệt mỏi, yếu cơ và da nhợt nhạt.

Bổ sung đủ vitamin B9 thông qua chế độ ăn uống và thực phẩm bổ sung là cách tốt nhất để ngăn ngừa thiếu máu do thiếu vitamin B9. Dạng tổng hợp của vitamin B9 được gọi là axit folic (các chuyên gia dinh dưỡng Việt Nam gọi chung là Vitamin B-9). 

Axit folic có trong nhiều loại vitamin tổng hợp và vitamin B phức hợp, bạn có thể dùng trong các bữa ăn hằng ngày bổ sung trước khi có thai hoặc có ý định có thai 1-2 tháng. Vitamin B9 cũng được sản xuất riêng biệt như một chất bổ sung riêng biệt.

Nguyên nhân của thiếu máu do thiếu vitamin B9

Thiếu vitamin B9 có thể xảy ra nếu một người không dung nạp đủ thực phẩm có chứa vitamin B9. Tuy nhiên, ngay cả những người ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng cũng có thể bị thiếu vitamin B9.

Nguyên nhân của thiếu máu do thiếu vitamin B9 bao gồm:

• Không ăn đủ thực phẩm giàu vitamin B9
• Mắc bệnh mà gây nên tình trạng cản trở sự hấp thụ vitamin, chẳng hạn như bệnh celiac hoặc bệnh viêm ruột (IBD)
• Bị rối loạn sử dụng rượu, vì rượu cản trở sự hấp thụ vitamin B9 và khiến cơ thể loại bỏ vitamin B9 quá nhanh.
• Đang mang thai, làm tăng nhu cầu vitamin B9 của cơ thể.
• Dùng thuốc cản trở sự hấp thụ vitamin B9 hoặc làm giảm mức vitamin B9. (một số thuốc có tương tác kháng Vitamin B9).
• Có một biến thể gen methylenetetrahydrofolate reductase (MTHFR), vì điều này cản trở khả năng chuyển đổi vitamin B9 của cơ thể thành dạng hoạt động trong cơ thể và sử dụng nó. 

Giống như tất cả các vitamin B, vitamin B9 hòa tan trong nước, và điều này có nghĩa là cơ thể không thể lưu trữ nó. Thận bài tiết lượng vitamin B9 dư thừa qua nước tiểu.

Kết quả là, mọi người có thể bị thiếu vitamin B9 chỉ trong vòng vài tuần nếu chế độ ăn uống của họ không bao gồm đủ vitamin B9 hoặc nếu họ có tình trạng sức khỏe cản trở sự hấp thụ vitamin B9.

Mọi người cần nhận đủ lượng vitamin B9 khuyến nghị mỗi ngày vì cơ thể không thể lưu trữ nó. Nó đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ đang mang thai hoặc có thể mang thai.

Các tổ chức y tế lớn, bao gồm Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) và Đại học y dược Tp.HCM chuyên khoa sản, khuyến cáo phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ nên bổ sung axit folic mỗi ngày. Họ đưa ra lời khuyên này vì lượng vitamin B9 thấp sẽ làm tăng nguy cơ sinh con bị khuyết tật bẩm sinh nghiêm trọng về não và tủy sống.

Mua thực phẩm bổ sung Vitamin hằng ngày 

Các dấu hiệu của thiếu máu do thiếu Vitamin B9

Lúc đầu, một người có thể không có các triệu chứng rõ ràng của bệnh thiếu máu do thiếu folate, nhưng khi nó trở nên nghiêm trọng hơn, mọi người có thể nhận thấy có các dấu hiệu sau:

• Yếu đuối
• Cảm thấy lâng lâng
• Mệt mỏi
• Khó tập trung
• Cáu gắt
• Đau đầu
• Đau lưỡi
• Vết loét trong miệng hoặc trên lưỡi
• Ở phụ nữ mang thai, sinh con bị dị tật ống thần kinh cụ thể

Đọc thêm: Những dầu hiệu và triệu chứng của thiếu Protein 

Những nguy hiểm khi thiếu máu do thiếu vitamin B9 đối với thai nhi

Trong thời kỳ mang thai, phụ nữ cần lượng Vitamin B9 cao hơn vì vitamin B9 cần thiết cho sự hình thành DNA khi thai nhi phát triển. 

Thiếu vitamin B9 có thể cản trở sự phát triển và phân chia tế bào bình thường ở thai nhi và nhau thai, dẫn đến những bất thường khi sinh. Gây nên các dị tật bẩm sinh. 

Nếu phụ nữ không bổ sung đủ vitamin B9 trước và trong khi mang thai, em bé của họ có thể bị dị tật ống thần kinh nghiêm trọng, đó là các vấn đề về não và tủy sống.

Các khuyết tật ống thần kinh bao gồm:

• Thiếu não, trong đó thai nhi bị thiếu các bộ phận của não và hộp sọ
• Nứt đốt sống, dẫn đến bất thường của cột sống, dây thần kinh hoặc cả hai đều bị tổn thương

Thiếu vitamin B9 cũng có thể khiến trẻ sơ sinh nhẹ cân. Chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị, rằng mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ nên bổ sung 400 microgam (mcg) vitamin B9 ngoài việc ăn các thực phẩm giàu vitamin B9.

Ngay cả những phụ nữ không có kế hoạch mang thai cũng nên bổ sung axit folic vì:

• Gần một nửa số ca mang thai ở Việt Nam là không chủ ý, đặc biệt là ở lứa tuổi sinh viên và các đối tượng là công nhân.
• Những bất thường khi sinh do thiếu vitamin B9 xảy ra rất sớm trong thai kỳ, thường là trước khi người phụ nữ biết rằng mình đang mang thai
• Rất khó để có được lượng vitamin B9 được khuyến nghị nếu chỉ thông qua chế độ ăn uống bình thường.

Mua thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho Mẹ và Thai nhi

Những nguyên nhân thiếu Vitamin B9 

Phụ nữ có thai cần bổ sung nhiều vitamin b9 để phòng ngừa thiếu máu do thiếu vitamin b9

Các nguyên nhân dẫn đến thiếu vitamin B9 bao gồm:

• Suy dinh dưỡng hoặc không ăn một chế độ ăn uống đa dạng bao gồm trái cây, rau và thực phẩm tăng cường
• Bị rối loạn sử dụng rượu hoặc uống một lượng lớn rượu thường xuyên
• Là phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ
• Có thai
• Bị rối loạn hấp thu kém
• Có biến thể gen đa hình MTHFR can thiệp vào cách cơ thể sử dụng vitamin B9
• Dùng một số loại thuốc, bao gồm cả methotrexate, thuốc chống co giật và một số loại thuốc điều trị viêm loét đại tràng

Điều trị tình trạng thiếu Vitamin B9

Các bác sĩ không thể chẩn đoán thiếu máu do thiếu vitamin B9 chỉ từ các triệu chứng của nó. Nhiều dạng thiếu máu khác nhau tồn tại, bao gồm thiếu máu do thiếu sắt hoặc hàm lượng vitamin B-12 thấp và chúng có thể có các triệu chứng tương tự.

Thông thường, các bác sĩ sẽ cần sử dụng xét nghiệm máu để chẩn đoán bệnh thiếu máu do thiếu vitamin B9. Đo nồng độ vitamin B9 trong máu có thể cho biết liệu một người có đủ vitamin B9 trong cơ thể hay không.

Ở một người bị thiếu máu do thiếu vitamin B9, xét nghiệm máu cũng có thể phát hiện ra các tế bào máu chưa trưởng thành và có hình dạng bất thường được gọi là nguyên bào khổng lồ. 

Những tế bào hồng cầu chưa trưởng thành này quá khổ và không thể cung cấp oxy cho cơ thể một cách hiệu quả. Nếu xét nghiệm máu cho thấy người đó có nguyên bào khổng lồ, thì đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy người đó đang thiếu vitamin B9 hoặc vitamin B-12.

Các biến chứng của thiếu máu do thiếu vitamin B9

Thiếu vitamin B9 có thể dẫn đến các vấn đề với tế bào hồng cầu, chẳng hạn như thiếu máu nguyên bào khổng lồ, có thể làm mất oxy cần thiết của các cơ quan và mô của cơ thể.

Thiếu máu do thiếu vitamin B9 ở phụ nữ trong thời kỳ mang thai có thể dẫn đến các vấn đề ở thai nhi đang phát triển, bao gồm các bất thường nghiêm trọng của não và tủy sống hoặc trẻ sơ sinh nhẹ cân.

Mua thực phẩm bổ sung Vitamin hỗ trợ sức khỏe hằng ngày

Cách điều trị tình trạng thiếu vitamin B9

Những người thiếu vitamin B9 có thể cần bổ sung axit folic. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc viên hoặc thuốc tiêm, tùy thuộc vào nhu cầu của người bệnh.

Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ bị thiếu máu do thiếu vitamin B9 có thể muốn nói chuyện với bác sĩ nếu họ định thử mang thai. 

Trong một số trường hợp, một phụ nữ có thể quyết định hoãn mang thai cho đến khi mức vitamin B9 của cô ấy bình thường.

Điều quan trọng là phải nói chuyện với chuyên gia chăm sóc sức khỏe trước khi dùng bất kỳ chất bổ sung nào.

Một số nhà nghiên cứu đã gợi ý rằng việc bổ sung quá nhiều axit folic có thể che giấu sự thiếu hụt vitamin B12. Vì lý do này, không dùng nhiều hơn 1.000 mcg mỗi ngày trừ khi bác sĩ đề nghị dùng liều cao hơn.

Phòng ngừa tình trạng thiếu máu do thiếu vitamin B9

Cách phòng ngừa tình trạng thiếu máu do thiếu vitamin B9

Uống bổ sung axit folic và ăn uống lành mạnh sẽ ngăn ngừa nhiều trường hợp thiếu máu do thiếu vitamin B9.

Những người có các yếu tố nguy cơ thiếu vitamin B9 nên hỏi bác sĩ về lượng axit folic thích hợp để bổ sung qua thực phẩm tự nhiên ăn uống hằng ngày hoặc qua thực phẩm chức năng.

Một người cũng có thể ngăn ngừa bệnh thiếu máu do thiếu vitamin B9 bằng cách ăn các thực phẩm giàu vitamin B9 hoặc các sản phẩm mà nhà sản xuất đã tăng cường axit folic vào trong thực phẩm bổ sung.

Nguồn thực phẩm giàu vitamin B9

• Rau bina
• Romaine rau diếp
• Bắp cải Brucxen
• Măng tây
• Trái bơ
• Đậu

Để giúp mọi người dễ dàng đáp ứng các yêu cầu về axit folic của họ, kể từ năm 1998, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) yêu cầu các nhà sản xuất thực phẩm bổ sung axit folic vào các sản phẩm ngũ cốc đã được làm giàu tiêu chuẩn, chẳng hạn như bánh mì. 

Ở Việt Nam cũng dựa trên tiêu chuẩn đo để tăng cường bổ sung vitamin B9 trong các thực phẩm chế biến.

Các sản phẩm mà các nhà sản xuất thường tăng cường axit folic bao gồm bột, ngũ cốc ăn sáng và các sản phẩm ngũ cốc khác. Những thực phẩm tăng cường này là nguồn cung cấp axit folic dồi dào trong chế độ ăn uống.

Kết luận

Nếu một người chẩn đoán và điều trị bệnh thiếu máu do thiếu vitamin B9 trong giai đoạn đầu tiên của tình trạng thì họ thường sẽ không gặp bất kỳ vấn đề lâu dài nào.

Mọi người thường có thể điều trị và ngăn ngừa sự thiếu hụt vitamin B9 bằng cách bổ sung đủ vitamin B9 từ chế độ ăn uống của họ hoặc bổ sung vitamin tổng hợp. Mọi người có thể lựa chọn các loại vitamin tổng hợp có chứa axit folic hoặc chỉ uống bổ sung axit folic.

Mọi người có thể tìm thấy chất bổ sung axit folic ở các cửa hàng thuốc hoặc lựa chọn giữa các nhãn hiệu trực tuyến:

Mua vitamin tổng hợp có chứa axit folic

Mua thuốc bổ sung vitamin axit folic

Để ngăn ngừa các biến chứng, phụ nữ nên đảm bảo rằng cơ thể bạn đáp ứng đủ nhu cầu axit folic của cơ thể bạn trước và trong khi mang thai. 

Mặc dù có các phương pháp điều trị tật nứt đốt sống, nhưng nó thường gây ra khuyết tật về thể chất hoặc tinh thần ở trẻ. 

Không có phương pháp điều trị chứng thiếu não. Cục dân dố kết hợp viện dinh dưỡng tuyên bố rằng hầu hết trẻ sơ sinh mắc chứng này đều chết ngay sau khi sinh.

Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ nên cân nhắc uống vitamin trước khi sinh mỗi ngày. Làm điều này sẽ đảm bảo rằng họ nhận được đủ lượng axit folic cùng với các chất dinh dưỡng khác mà họ cần nếu mang thai.

Nguồn tham khảo:  medicalnewstoday.com/