Vitamin B5 là gì?

Vitamin B5, còn được gọi là axit pantothenic, hoặc Pantothenate. Từ pantothenic bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp "pantou", có nghĩa là ở khắp mọi nơi. Gần như tất cả các loại thực phẩm đều chứa một lượng nhỏ axit pantothenic.

Vitamin B5 là một trong những vitamin quan trọng nhất đối với sự sống của con người. Nó cần thiết để tạo ra các tế bào máu và nó giúp bạn chuyển đổi thức ăn bạn ăn thành năng lượng.

Vitamin B5 là một trong tám loại vitamin B. Tất cả các loại vitamin B đều giúp bạn chuyển đổi protein, carbohydrate và chất béo bạn ăn thành năng lượng. Vitamin B cũng cần thiết cho:

Da, tóc và mắt khỏe mạnh
Hoạt động bình thường của hệ thần kinh và gan
Đường tiêu hóa khỏe mạnh
Tạo ra các tế bào hồng cầu, mang oxy đI khắp cơ thể
Tạo ra các hormone liên quan đến tình dục và căng thẳng trong tuyến thượng thận

Con người cần Vitamin B5 để tổng hợp và chuyển hóa chất béo, protein và coenzyme A.

B5 là một trong những loại vitamin ít được biết đến hơn, có thể do sự thiếu hụt của nó là rất hiếm.

Công dụng của Vitamin B5

Vitamin B5 có nhiều chức năng quan trọng. Giúp cơ thể cân bằng lượng dinh dưỡng và nội chất trong cơ thể để tạo nên một cơ thể sống như:

Hình thành giới tính và các hormone liên quan đến căng thẳng
Hình thành các tế bào hồng cầu

Giống như tất cả các vitamin B, axit pantothenic giúp cơ thể phá vỡ chất béo, carbohydrate và protein để cơ thể chúng ta có thể sử dụng chúng làm năng lượng và xây dựng lại các mô, cơ và các cơ quan.

Dưới đây là các công dụng của Vitamin B5

Tổng hợp Coenzyme A

Chuyển đổi thức ăn thành glucose.

Vitamin B5 có vai trò tổng hợp coenzyme A. (là một enzym xúc tác cho quá trình chuyển hóa nhanh hơn phân tử nhanh hơn).

Coenzyme A tham gia vào quá trình tổng hợp axit béo và rất quan trọng để chuyển hóa thức ăn thành axit béo và cholesterol.

Coenzyme A cũng cần thiết cho việc tạo ra sphingosine, một phân tử giống như chất béo giúp cung cấp các thông điệp hóa học bên trong các tế bào của cơ thể.

Gan cần Coenzyme A để chuyển hóa một số loại thuốc và chất độc một cách an toàn.

Giúp hệ thống tiêu hóa khỏe mạnh

Vitamin B5 giúp duy trì hệ tiêu hóa khỏe mạnh và hỗ trợ cơ thể sử dụng các loại vitamin khác, đặc biệt là vitamin B2. Vitamin B2 giúp kiểm soát căng thẳng, nhưng không có bằng chứng cho thấy axit pantothenic làm giảm căng thẳng.

Chăm sóc da

Vitamin B5 giúp giảm sự lây lan của mụn trứng cá

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin B5 hoạt động như một chất giữ ẩm trên da và tăng cường quá trình chữa lành vết thương trên da.

Và vitamin B5 còn giúp da mặt giảm và trị mụn và giảm số lượng các vết thâm trên mặt do mụn trứng cá gây ra. Tất nhiên chỉ tác dụng khi được dùng dưới dạng thực phẩm chức năng hoặc là dạng thuốc (không phải vitamin B5 từ thực phẩm mà từ các loại thực phẩm chức năng).

Các nhà nghiên cứu ghi nhận “tổng số tổn thương giảm trung bình đáng kể” sau 12 tuần dùng thực phẩm chức năng Vitamin B5. Các nhà nghiên cứu kêu gọi thử nghiệm thêm để xác nhận kết quả.

Mua thực phẩm bổ sung vitamin tổng hợp

Giảm Cholesterol và chất béo trung tính

Một số nghiên cứu cho thấy rằng lượng vitamin B5 có thể giúp giảm cholesterol và nồng độ chất béo trung tính trong máu. Quá trình quản lý này chỉ nên được theo đuổi dưới sự giám sát y tế.

Mua thực phẩm giảm cân và đốt mỡ

Chữa các viêm khớp dạng thấp

Một số nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người bị viêm khớp dạng thấp có lượng vitamin B5 thấp hơn. Tuy nhiên, cần có thêm bằng chứng để xác nhận những kết quả này.

Mua thực phẩm bổ sung hỗ trợ giảm đau xương khớp giúp xương khớp khỏe mạnh

Chữa các bệnh y tế

Mọi người dùng các chất bổ sung và dẫn xuất vitamin B5 để giúp chữa một số bệnh.Các điều kiện này bao gồm:

Mụn
Adhd
Nghiện rượu
Dị ứng
Hen suyễn
Hói đầu
Hội chứng ống cổ tay
Bệnh celiac
Hội chứng mệt mỏI mãn tính
Viêm ruột kết
Viêm kết mạc
Co giật
Viêm bàng quang
Gàu
Phiền muộn
Đau dây thần kinh tiểu đường
Chóng mặt
Phì đại tuyến tiền liệt
Đau đầu
Suy tim
Mất ngủ
Cáu gắt
Chuột rút chân
Huyết áp thấp
Lượng đường trong máu thấp
Bệnh đa xơ cứng
Loạn dưỡng cơ bắp
Đau dây thần kinh
Béo phì
Viêm xương khớp
Bệnh parkinson
Hội chứng tiền kinh nguyệt
Rối loạn hô hấp
Viêm khớp dạng thấp
Độc tính salicylate
Nhiễm trùng lưỡi
Làm lành vết thương mụn
Nghiện rượu
Dị ứng
Hen suyễn
Hội chứng bỏng chân
Nhiễm trùng nấm men

Theo Mayo Clinic, mặc dù mọi người dùng vitamin B5 cho những tình trạng này, nhưng có rất ít bằng chứng cho thấy nó giúp ích cho hầu hết các tình trạng bệnh . Nghiên cứu khoa học hơn là cần thiết để xác định hiệu quả của nó.

Mua thực phẩm bổ sung hỗ trợ tim mạch và huyết áp

Dùng trong mỹ phẩm làm đẹp

Vitamin B5 thường được thêm vào các sản phẩm dành cho tóc và da, cũng như trang điểm. Dexpanthenol, một chất hóa học được tạo ra từ B5, được sử dụng trong các loại kem và kem dưỡng ẩm được thiết kế để dưỡng ẩm cho da.

Trong các sản phẩm dành cho tóc, B5 có thể giúp tăng thêm độ bồng bềnh và bóng mượt. Nó cũng được cho là cải thiện kết cấu của tóc bị hư tổn do tạo kiểu hoặc hóa chất.

Một nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng việc sử dụng một hợp chất có chứa panthenol, một dạng của vitamin B5, có thể giúp ngăn tóc mỏng. Tuy nhiên, nó sẽ không làm cho tóc bạn mọc trở lại.

Đọc thêm: Vitamin B giúp trị mụn trứng cá

Giảm ngứa và mau lành các vết thương ngoài da

Nó cũng có thể được áp dụng cho da để giảm ngứa và thúc đẩy quá trình chữa lành các tình trạng da, chẳng hạn như:

Bệnh chàm
Côn trung căn
Cây thường xuân độc
Hăm tã
Dexpanthenol cũng đã được sử dụng để ngăn ngừa và điều trị các phản ứng của da do xạ trị.

Các nhà nghiên cứu cũng đang nghiên cứu hóa chất pantethine, một hóa chất được tạo ra từ vitamin B5, để xem liệu nó có thể làm giảm cholesterol hay không.

Một báo cáo rằng dùng pantethine thường xuyên hàng ngày trong tối đa 16 tuần có thể làm giảm LDL-C, hoặc cholesterol "xấu". Nghiên cứu cũng cho thấy nó có thể giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch vành.

Thực phẩm giàu Vitamin B5

Vitamin B5 được tìm thấy rộng rãi trong cả động vật và thực vật.

Cách tốt nhất để đảm bảo bạn nhận được đủ vitamin B5 là ăn một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng mỗi ngày.

Vitamin B5 là một loại vitamin dễ dàng kết hợp vào một chế độ ăn uống tốt. Nó được tìm thấy trong hầu hết các loại rau, thịt, bao gồm:

Các nguồn thực phẩm giàu vitamin B5 từ thực vật

Bông cải xanh
Thành viên của gia đình bắp cải
Khoai lang trắng
Ngũ cốc nguyên hạt
Bơ, ngô, súp lơ, cải xoăn và cà chua.

Các nguồn vitamin B5 lành mạnh khác bao gồm:

Nấm
Quả hạch
Đậu
Đậu hà lan
Đậu lăng
Đậu nành.

Các nguồn thực phẩm giàu vitamin b5 từ động vật

Thịt: Thịt lợn, thịt gà, gà tây vịt, thịt bò và đặc biệt là nội tạng động vật như gan, thận
Cá: Cá hồi, tôm hùm và động vật có vỏ.

Các nguồn thực phẩm giàu vitamin b5 từ thực phẩm chế biến

Ngũ cốc: Bánh mì và ngũ cốc nguyên hạt. Ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp vitamin B5 dồi dào nhưng quá trình xay xát có thể loại bỏ tới 75% hàm lượng B5.
Các sản phẩm từ sữa: Lòng đỏ trứng, sữa, sữa chua và các sản phẩm từ sữa.

Các nguồn cung cấp vitamin B5 khác bao gồm men bia, đậu phộng, hạt hướng dương, mầm lúa mì, sữa ong chúa và bột yến mạch.

Axit pantothenic có sẵn rộng rãi trong thực phẩm, nhưng nó bị mất trong quá trình chế biến, chẳng hạn như đóng hộp, đông lạnh và xay xát. Để đảm bảo đủ lượng, thực phẩm nên ăn tươi hơn là ăn tinh. Như với tất cả các vitamin tan trong nước, vitamin B5 bị mất khi thực phẩm được đun sôi.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng vi khuẩn trong niêm mạc đại tràng có thể tạo ra axit pantothenic, nhưng điều này vẫn chưa được chứng minh.

Xem thêm: Danh sách Vitamin tốt nhất cho người trên 50 tuổi

Liều dùng Vitamin B5

Như với hầu hết các chất dinh dưỡng, lượng vitamin B5 được khuyến nghị thay đổi theo độ tuổi.Đây là mức phụ cấp hàng ngày được đề nghị bởi Viện Y học Hoa Kỳ, Đây cũng là liều dùng cho người Việt Nam.

Nhóm Giai đoạn Cuộc sống	Khuyến nghị lượng vitamin B5 hàng ngày
Trẻ sơ sinh từ 6 tháng tuổi trở xuống	1,7 mg
Trẻ sơ sinh từ 7 đến 12 tháng	1,8 mg
Trẻ em 1-3 tuổi	2 mg
Trẻ em 4-8 tuổi	3 mg
Trẻ em 9-13 tuổi	4 mg
14 tuổi trở lên	5 mg
Phụ nữ có thai hoặc cho con bú	7 mg

Thiếu Vitamin B5 chiếm tỷ lệ không quá cao ở Việt Nam, vẫn ở ngưỡng chấp nhận. Tỷ lệ này khá cao ở vùng nông thôn và vùng sâu vùng xa, vì thực phẩm không được phong phú như ở thành thị. Nói chung, những người bị suy dinh dưỡng bị thiếu hụt VItamin B5 nhiều nhất.

Theo Mayo Clinic , sự thiếu hụt vitamin B5 không thể tự gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe nào. Tuy nhiên, những người bị thiếu hụt B5 thường bị thiếu hụt các vitamin khác cùng lúc. Các triệu chứng của sự thiếu hụt B5 có thể bao gồm:

Đau đầu
Mệt mỏi
Cáu gắt
Suy giảm phối hợp cơ
Các vấn đề về dạ dày-ruột

Các triệu chứng thường biến mất khi bạn bắt đầu nhận đủ vitamin B5.

Vitamin B5 hòa tan trong nước và được bài tiết qua nước tiểu. Cơ thể chúng ta không dự trữ nó, và chúng ta cần tiêu thụ nó mỗi ngày để bổ sung nguồn cung cấp.

Mua thực phẩm bổ sung Dầu cá và Omegas

Các triệu chứng thiếu hụt Vitamin B5

Sự thiếu hụt vitamin B5 là cực kỳ hiếm ở mọi người vì axit pantothenic được tìm thấy trong hầu hết các loại thực phẩm. Một chế độ ăn uống lành mạnh và đa dạng nên cung cấp đủ cho một người.

Tuy nhiên, các thử nghiệm lâm sàng đã chỉ ra rằng sự thiếu hụt có thể dẫn đến:

Mệt mỏi
Thờ ơ
Phiền muộn
Cáu gắt
Rối loạn giấc ngủ
Đau dạ dày
Buồn nôn
Nôn mửa
Tê tái
Chuột rút cơ bắp
Hạ đường huyết
Chân đốt
Nhiễm trùng đường hô hấp trên

Sự thiếu hụt B5 có thể gây ra tăng nhạy cảm với insulin.

Ở chuột, sự thiếu hụt vitamin B5 dẫn đến kích ứng da và lông xám, nhưng điều này đã được đảo ngược khi cho axit pantothenic.

Tuy nhiên, theo Đại học Bang Oregon, Mỹ

“ Ở người, không có bằng chứng nào cho thấy dùng axit pantothenic (vitamin B5) làm chất bổ sung hoặc sử dụng dầu gội có chứa axit pantothenic có thể ngăn ngừa hoặc phục hồi màu tóc”. Jane Higdon, Tiến sĩ, Viện Linus Pauling, Đại học Bang Oregon

Khi mức độ hấp thụ Vitamin B5 được phục hồi trở lại bình thường, nhiều triệu chứng này sẽ bị đảo ngược.

Tác dụng phụ của Vitamin B5

Tác dụng phụ của Vitamin B5

Axit pantothenic được dùng như một chất bổ sung cho một số tình trạng, nhưng không có đủ bằng chứng để chứng minh rằng nó có hiệu quả trong hầu hết các trường hợp này.

Đối với những người duy trì liều lượng Vitamin B5 được khuyến nghị hàng ngày hoặc cao hơn một chút, việc sử dụng thực phẩm bổ sung có thể an toàn, nhưng bất kỳ ai đang cân nhắc sử dụng thực phẩm bổ sung nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước.

Một liều rất cao, chẳng hạn, từ 10 - 20 gam (gm) một ngày, có thể gây tiêu chảy và tăng nguy cơ chảy máu. Nếu vitamin B5 được dùng dưới dạng thực phẩm bổ sung, nó có thể làm mất cân bằng các vitamin B khác. Vì lý do này, tốt hơn là dùng vitamin B phức hợp. Nên uống sau khi ăn, với nước.

Sữa ong chúa có chứa vitamin B5, vì vậy cần chú ý không dùng sữa ong chúa cùng với thực phẩm bổ sung vitamin B5.

Vitamin B5 có thể tương tác với một số loại thuốc. Nó có thể cản trở sự hấp thu và hiệu quả của thuốc kháng sinh , Tetracycline.

Nó cũng có thể làm tăng tác dụng của một số loại thuốc đối với bệnh Alzheimer , được gọi là chất ức chế cholinesterase. Những loại thuốc này bao gồm donepezil (Aricept), memantine hydrochloride (Ebixa), galantamine (Reminyl) và rivastigmine (Exelon). Bổ sung với những loại thuốc này có thể dẫn đến tác dụng phụ.

Những người sử dụng thuốc làm loãng máu, chẳng hạn như warfarin (Coumadin) hoặc aspirin nên cẩn thận khi sử dụng chất bổ sung vitamin B5, vì B5 có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.

Phụ nữ không nên dùng nhiều hơn 6 mg một ngày khi mang thai và 7 mg khi cho con bú, vì nó có thể không an toàn.

Tốt nhất là luôn luôn kiểm tra với bác sĩ trước khi bổ sung, đặc biệt là đối với những người có tình trạng sức khỏe hiện tại và những người đang sử dụng các loại thuốc khác.

Kết luận

Vitamin B5 là một loại vitamin quan trọng giúp cơ thể bạn tạo ra các tế bào máu và chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Miễn là bạn ăn một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh kết hợp nhiều loại thực phẩm, bạn sẽ không bao giờ bị thiếu vitamin B5 hoặc cần sử dụng thực phẩm bổ sung.

Các nguồn tham khảo: healthline.com, medicalnewstoday.com

Vitamin B5 Là Gì? Tác Dụng Của Vitamin B5 Đối Với Cơ Thể

Vitamin B5 là gì?